Deze Koningsdag krijgen we in Nederland iets te zien dat veel mensen nooit meer mee zullen maken. Het is namelijk supermaan en dat is voor het eerst ooit op een koninklijke feestdag sinds 1909. Bij een supermaan lijkt de volle maan ongeveer 7% groter en 14% feller dan normaal. De eerstvolgende ‘superkoningsmaan’ is pas in 2127.
Het is uiterst zeldzaam dat een supermaan en een koninklijke feestdag met elkaar samenvallen. De laatste keer dat we een ‘superkoninginnemaan’ hadden was op de Koninginnedag van 31 augustus 1909 tijdens het Koninginschap van Wilhelmina. Ook een ‘gewone’ volle maan is tijdens een koninklijke feestdag zeldzaam. De eerstvolgende keer dat volle maan met Koningsdag samenvalt is op 27 april 2040. Daarna krijgen we de volle maan op Koningsdag pas weer op 27 april 2078 te zien.
Gunstig weer om superkoningsmaan te zien
Het weer helpt een handje mee om de ‘once-in-a-lifetime’ superkoningsmaan te zien. Dinsdag is de kans op opklaringen namelijk groot. Mogelijk trekken ook sluierwolken over ons land en dat levert nog een ander bijzonder fenomeen op: een superkoningsmaanhalo! Dat is een kring om de superkoningsmaan.
De supermaan komt dinsdag om 21:40 uur op en is in het zuidoosten te zien. Tijdens de maansopkomst is de supermaan het mooist, wanneer de volle maan laag aan de hemel staat. Daarvoor is het niet nodig om vlak voor de avondklok naar buiten te gaan om de maan te zien, want de supermaan is gewoon vanuit huis zichtbaar. Juist tussen de gebouwen en bomen door lijkt de maan extra groot!
Optische illusie
Een supermaan komt ongeveer vier opeenvolgende maanden per jaar voor. Dat de volle maan niet altijd even groot is, komt doordat de afstand tussen de maan en de aarde niet altijd hetzelfde is. Dat is het gevolg van de eivormige baan die de maan om de aarde aflegt. Tijdens een supermaan staat de maan ongeveer 27.000 kilometer dichter bij de aarde dan gemiddeld. Dat is 23 keer een tripje naar Zuid-Frankrijk.
De supermaan lijkt het grootst bij de maansopkomst en -ondergang. Dat de maan juist bij opkomst of ondergang groter lijkt, komt door een optische illusie. Wanneer de maan laag aan de horizon staat, schijnt de maan door de bomen, tussen gebouwen en andere objecten door. Onze hersenen willen het beeld van de maan vergelijken met al die andere voorwerpen. In werkelijkheid staat de maan veel verder weg, waardoor onze hersenen de maan extra groot laten lijken. Ditzelfde effect zien we bij zonsopkomst en zonsondergang. Ook dan lijkt de zon veel groter dan wanneer deze hoog aan de hemel staat.
Bron: Weeronine
