Definitief plan voor herinrichting Maasuiterwaard

ROERMOND - Rijkswaterstaat heeft een plan uitgewerkt om de riviernatuur te verbeteren in het gebied rond de oude Maasarm in de Hansummerweerd. Het gaat om het aanleggen van kwelgeulen en een nieuwe monding voor de Swalm. Ook krijgt de meander zelf een impuls.

Door menselijk ingrijpen is er door de jaren heen veel veranderd aan het Maaslandschap. Dat heeft niet altijd goed uitgepakt voor het waterleven. Rijkswaterstaat werkt daarom al geruime tijd aan het ecologisch herstel van de Maas.

Drie in één
De maatregelen zorgen voor meer leefgebied voor de flora en fauna die thuishoren in en langs de rivier. Een belangrijke basis daarvoor is de Europese Kaderrichtlijn Water, die als doel heeft de kwaliteit van onze oppervlaktewateren te verbeteren en beschermen. Tussen de buurtschappen Rijkel en Wieler bevindt zich een doodlopende oude Maasarm, die deels nog water bevat en waar een jachthaven is gevestigd. Onder de projectnaam Geul Hansummerweerd-Oude Maasarm staan hier drie deelmaatregelen op het programma.

Swalm
Schuin door het schiereiland wordt een nieuwe monding voor de Swalm gegraven om de beek rechtstreeks aan te takken op de Maas. Dit maakt het voor vissen die van stromend water houden, zoals de zalm, gemakkelijker om vanuit de rivier landinwaarts de Swalm op te zwemmen om op te groeien of zich voort te planten. Een verandering ten opzichte van het eerdere ontwerp is dat de plaatbrug voor onderhoudsverkeer over de nieuwe uitmonding bij de Maas komt te vervallen.

Kwelgeulen
Aan de zuidkant van de Maasarm liggen nog drassige restanten van vroegere geulen. Daar komen drie ondiepe kwelgeulen, gevoed door grondwater dat afstroomt uit de naastgelegen hogere terrassen. Kwelgeulen komen van nature voor tussen Roermond en Mook. Hier horen bijzondere flora en fauna thuis die van zuiver, stilstaand en mineraalrijk water houden. Kwelwateren zijn echter schaars geworden. Daarom herstelt Rijkswaterstaat dit type leefgebied weer zoveel mogelijk.

Oude Maasarm
Tot slot staan er enkele kleinschalige ingrepen in de Maasarm zelf op het programma, zoals het afzinken van dode bomen achter het jachthaventje. Deze invaarblokkade moet er samen met een ballenlijn voor zorgen dat bootjes niet verder de meander in kunnen komen. Dat brengt meer rust voor het waterleven. Het dode hout werkt tegelijkertijd als een soort rivierkoraal voor vissen en kleine waterdiertjes. Ook wordt er langs de oever van de kleine plas aan de zuidwestpunt een moerassige zone aangelegd.