ROERMOND - In de tweede helft van oktober is de komeet C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS) aan onze sterrenhemel te zien. De 'staartster' is volgens Marc van der Sluys van hemel.waarnemen.com in onze streken aanvankelijk vooral in de avondschemering zichtbaar.
De komeet komt echter steeds hoger aan de hemel, waardoor deze steeds langer aan de donkere nachthemel te zien zal zijn. Met een eenvoudige verrekijker - en onder gunstige omstandigheden ook met het blote oog - is Tsuchinshan-ATLAS waar te nemen als een wazig vlekje aan de hemel.
Sneeuwbal
Een komeet is een 'vuile sneeuwbal' van slechts enkele kilometers groot die door het zonnestelsel beweegt en doorgaans onzichtbaar is. Wanneer deze komeetkern in de buurt van de zon komt verdampt zijn oppervlak, wat een wazige wolk (de 'coma') rond de kern veroorzaakt die wel te zien is. Ook kan zich een karakteristieke komeetstaart vormen, die altijd van de zon af wijst. De officiële naam van deze komeet is C/2023 A3; de toevoeging Tsuchinshan-ATLAS verwijst naar zijn ontdekkers.
Zichtbaarheid
Dit is mogelijk de eerste en enige keer dat deze komeet in de buurt van de zon komt. De kortste afstand tot de zon werd al op 27 september bereikt. De komeet stond toen 2,5 keer zo dicht bij de zon als de aarde. Op 12 oktober stond C/2023 A3 het dichtst bij de aarde, ongeveer half zo ver als de zon. Op dat moment was de komeet echter lastig zichtbaar, doordat deze zich nog dicht bij de zon bevond. Hierdoor is de komeet volgens Van der Sluys vooral beter te zien vanaf 14 oktober en mogelijk nog iets beter vanaf 21 oktober, wanneer de maan vol is geweest (op 17 oktober) en niet langer stoort.
Boven Venus
Tussen 14 en 20 oktober is de komeet het best zichtbaar kort voor 20.00 uur, van 21 tot en met 25 oktober is dat rond 20.30 uur en vanaf 26 oktober tussen 19.00 en 19.30 uur. In de avonden daarna wordt de komeet steeds zwakker. Zoek het beste een plaats met vrije blik op de zuidwestelijke horizon. Rond 17 oktober staat de komeet boven de heldere planeet Venus. Volgens Van der Sluys kan de komeet iets beter worden gedetecteerd door met het blote oog net naast het wazige wolkje te kijken. Zelfs een simpele verrekijker maakt het gemakkelijker de komeet te vinden.
De afbeelding toont een kaartje voor de avondhemel, kijkend naar het zuidwesten, op 11 oktober om 19.00 uur. De positie van de sterren ten opzichte van de horizon (de groene balk onderin) geldt voor de aangegeven datum en tijdstip. De (gele) lijn toont het pad van de komeet tussen de sterren, van oktober t/m december. In het kaartje beweegt de komeet van rechts naar links. De positie van de komeet is voor iedere dag aangegeven met een geel stipje. De komeetbeeldjes zijn schematisch en geven een indruk van de richting van de staart. De gele getallen geven om de vijf dagen de dag van de maand waarvoor de positie geldt; de rode 1/11 en 1/12 duiden 1 november en 1 december aan. De figuurtjes zijn de sterrenbeelden, met hun naam.