Water één van de grootste uitdagingen tijdens pilot '72 uur zonder stroom'

ROERMOND - Er is veel belangstelling voor de resultaten van de pilot 72 uur Zonder Stroom. Het analyseren van de dagboeken van de deelnemers en de evaluatiemomenten vragen om zorgvuldigheid en gedegen onderzoek.

Daarom is het nu nog te vroeg voor conclusies en aanbevelingen, maar de eerste bevindingen zijn wel al gedeeld.

Kettingreactie
Zo gaven alle huishoudens aan dat 72 uur zonder stroom goed te overleven is, maar dat goede voorbereiding, zoals het in huis hebben van een (basis)noodpakket, hier wel essentieel voor was. Ook voor het gevoel van veiligheid was goede voorbereiding belangrijk. De uitval van elektriciteit op zich is minder ontwrichtend dan de kettingreactie die daarop volgt: problemen met water, riolering, communicatie en warmte.

Water
Wat onderschat werd is de hoeveelheid water die onbewust ieder dag verbruikt wordt. Niet alleen voor het drinken, maar ook bij de afwas, (handen) wassen en doorspoelen van toilet. Als je je hier van te voren niet op voorbereid dreig je al heel snel door de voorraad drinkwater te raken. Deelnemers hebben ook ervaren dat er in een ‘crisissituatie' nog meer behoefte is om elkaar op te zoeken en samen te zijn. Tijdens de pilot waren ze redelijk geisoleerd, maar ze voelden wel de behoefte om met ‘lotgenoten’ te praten, ervaringen uit te wisselen en elkaar te helpen.

Gemeente
Het is van groot belang dat inwoners weten waar ze in geval van een noodsituatie informatie kunnen halen. Op het moment dat telefonie en data uitvallen, weet men niet waar men naartoe kan gaan. Voor de gemeente is het belangrijk om tijdig te communiceren over de inrichting van noodsteunpunten, en wat inwoners hier kunnen verwachten. De gemeente kan ook inwoners stimuleren om regenwater op te vangen, om in geval van nood een voorziening te hebben voor het kunnen doorspoelen van het toilet. Dit gebeurt nu al vaak vanuit klimaatadaptatie, maar deze pilot onderstreepte eveneens het belang van het opvangen van regenwater. De grootste uitdaging zit nog wel in hoogbouw zonder eigen tuin of balkon. Daarover kan de gemeente wel met corporaties in gesprek gaan.

Veiligheidsregio
De rol en meerwaarde van de veiligheidsregio zit heel sterk op het samenbrengen van de landelijke richtlijnen en de uitvoering op lokaal niveau. Doordat de Veiligheidsregio bovenlokaal functioneert, is deze ook in staat om lokale initiatieven de bundelen, en bovenlokaal sturing te geven aan de uitvoering. Daar waar lokale overheden niet in staat zijn om zelf op korte termijn acties uit te zetten, kan de regionale inspanning ervoor zorgen dat deze (vaak kleinere) overheden toch in het grote geheel mee kunnen lopen en gebruikmaken van de kracht van de samenwerking

Rijksoverheid
Op social media is een grote groep mensen actief die alles tegenspreekt en wantrouwen heeft richting de overheid en de media. Dit gebeurde ook tijdens de coronacrisis. Er wordt vaak aangegeven dat de Rijksoverheid niet duidelijk is waarom we ons juist nu moeten voorbereiden op een grootschalige uitval en men denkt dat er op korte termijn iets te verwachten valt, 'anders hoeven wij er nu niet mee aan de slag te gaan'. Het is daarom van groot belang dat vanuit landelijke overheid ook goed duidelijk wordt gemaakt in welke situaties het nodig is om goed voorbereid te zijn en waarom juist nu deze campagne wordt ingezet: het doel is niet het in huis hebben van ‘het' noodpakket, maar dat mensen na hebben gedacht over situaties waarin noodzakelijke voorzieningen voor langere tijd kunnen uitvallen.

Sociale uitdagingen
De gemeente Roermond heeft in ieder geval alvast een aantal aandachtspunten geformuleerd. Zo moet er aandacht zijn voor sociaal maatschappelijke uitdagingen, die nu nog onderbelicht zijn: kwetsbaren, eenzaamheid, angst en ondersteuning van elkaar bij crises. Het moet dus niet alleen maar gaan over functionele inrichting. Daarnaast benadrukt de gemeente aan dat het op dit moment gaat om een eerste opbrengst, waarover nog geen besluiten zijn genomen.