De Holocaust, ook wel Shoah, Shoa of Sjoa genoemd, was de systematische Jodenvervolging en genocide door de nazi’s en hun bondgenoten voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de overheersing door nazi- Duitsland werden er miljoenen Europese Joden vermoord. De moorden vonden grotendeels plaats in vernietigingskampen in gaskamers en bij massa- executies door Einsatzgruppen. Naast Joden werden ook andere groepen al dan niet systematisch vermoord, zoals homoseksuelen, esperantisten, zigeuners, economisch onwaardigen, Russen, etnische Polen, gehandicapten, Jehova’s getuigen, vrije bijbelonderzoekers, vakbondsleden, vrijmetselaars, communisten, Spaanse republikeinen, Serven, Quakers en mensen die zich verzetten tegen de nazi’s.
In Nederland leefden in 1940, 160.000 Joden, van wie 140.000 de Nederlandse nationaliteit hadden. De overigen waren vooral Joden die waren gevlucht uit Duitsland. Er werden 107.000 Joden gedeporteerd naar de vernietigingskampen, van wie er 102.000 het niet overleefden.
Op 27 januari 2020 is het vijfenzeventig jaar geleden dat het concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz werd bevrijd. Over heel de wereld wordt daar bij stilgestaan. De Holocaustslachtoffers uit Roermond, zijn herdacht op zondag 26 januari 2020. Op de markt in Roermond is een tijdelijk Holocaustmonument Levenslicht onthuld door burgemeester Rianne Donders – de Leest. Het monument is onderdeel van een landelijk project, van het Nationaal Comité 4 en 5 mei waar meer dan 150 Nederlandse gemeenten aan deelnemen. Zo staat Nederland gezamenlijk stil bij de verschrikkingen van de Holocaust. Zowel in de Joodse herdenkingstraditie, als in de Roma- en Sinti cultuur zijn stenen belangrijk. Met in totaal 104.000 lichtgevende stenen – gelijk aan het aantal slachtoffers uit Nederland, staat het kunstwerk symbool voor de impact van de Holocaust. Om de paar seconden zie je de stenen oplichten en weer uitdoven, als een ademhaling in licht. Daarmee symboliseren ze het leven dat nu wordt gemist. Door stil te staan bij het gemis bij het monument ‘Levenslicht’, blijft de herinnering aan de slachtoffers levend. Ook in Roermond werden Roma en Sinti tijdens de Tweede Wereldoorlog, weggerukt en vermoord. In een donkere ruimte lichten de stenen op en ‘ademen’ het licht. Daarmee symboliseren ze het leven dat nu gemist wordt en doen ze beseffen dat vrijheid niet vanzelfsprekend is.
Voorafgaand aan de onthulling van het monument, was er in de tuinzaal van het stadhuis een bijeenkomst gehouden,waar onder meer werd stilgestaan bij de Joodse bevolking in Roermond, tijdens de Tweede Wereldoorlog. Burgemeester Donders- de Leest zei tijdens de bijeenkomst, het volgende over deze tragedie: ”wij herdenken de slachtoffers van de holocaust. Meer dan 104.000 mensen kwamen door de joden vervolging in Nederland om. Ook in Roermond hebben de joden geleden. Het monument ter nagedachtenis van de slachtoffers, bestaat uit 600 stenen.We moeten ons er sterk voor maken dat dit nooit meer gebeurd”.Het tijdelijke monument is van 26 tot en met 29 januari 2020, tijdens de avonduren, te zien op de Markt in Roermond.
De andere sprekers waren: voorzitter Benoit Wesly van de Joodse Gemeenschap in Limburg, ereburger van Roermond en historicus Hein van der Bruggen en John Vaessen. Benoit Wesly zei dat de plechtigheid werd gehouden, om te leren over wat er gisteren verkeerd is gegaan en voorkomen moet worden dat het nog eens gebeurd.We moeten leren van het verleden.Wanneer gaan we nu echt met elkaar communiceren vroeg hij zich af. Hij haalde ook aan dat premier Rutte in zijn toespraak, bij de Nationale Holocaust Herdenking in Amsterdam excuses aangeboden heeft, namens de Nederlandse regering voor het handelen van de Nederlandse overheid in de Tweede Wereldoorlog.Volgens Rutte is de Nederlandse regering in de oorlog tekortgeschoten als “hoeder van recht en veiligheid”. Wesly sprak ook over het boek ”vergeten leidt tot balingschap”. In het boek staan onder andere verhalen over de vermoorde joden en een monument. In Maastricht is vandaag tijdens de holocaust- herdenking in het Gouvernement, het boek aan een ieder uitgereikt. Hein van der Bruggen gaf aan dat de joodse gemeenschap in de jaren 30 kleiner is geworden.Voor zover bekend zijn er geen joden meer in Roermond. John Vaessen sprak over de Joodse graven op de Aaje Kirkhoaf. Muziekensemble El Cambio, o.l.v. Hans Peters zorgde voor een muzikaal Joodse tintje tijdens de bijeenkomst.
