Donderdig 11 junie 2020. Sakrementsdaag

Foto: Ruudje Velraads

Op de tweede donderdig nao Pinkstere waerd in de karttelieke kirk Sakrementsdaag gevierd. In ’t Letiens hit det Sanctissime corporis et sanguinis Christi solemnitas, oftewaal Hoogfees van ’t lief en ’t blood van Kristus. Op deze daag waas d’r ouch Sakrementspresessie. ’t Fees waerde in 1264 ingeveurd door Paus Urbanus IV veur de ganse kirk. Hae kos dit fees al oet ziene tied es aartsdiake van Luuk, wo ’t al in 1246 waas ingeveurd. In dae tied veel Remunj onger ’t biesdom Luuk. Veur Remunjenaere is det ouch al eeuwelank kirmesdonderdig, de boerekirmes.

Vreuger waerde op dae daag femilie en vrunj oert de dörper geneuijd om kirmes te komme viere, vandao de naam boerekirmes. Mien oma kwaam beveurbeeld oorspronkelik van Panninge (Kepel zekke ze dao). Sjoon zeen de verhaole det haor femilie mit de sjees kwaam en det ’t zo drök waas det de kienjer op trap moste zitte om de flaai op te aete. Väöl, ekstra gebakke, kirmesflaai en krintemik mit sjonk heurde bie dae vrieje daag dae es zunjig waerde gevierd. In Belsj en deile van Duitsland is det nog altied zo.

In Duitslandj hit deze daag Fronleichnam en det haet nieks mit “Froh” wie in Frohe Weihnachten en Frohes Osterfest te doon. ’t Waord sjtamt oud ’t middelhoogduits “Fron” en “Lichnam”. “Fron” beteikent “Heer”, dink aan Vroenhoven, det haet dezelfde oorsjprong: De häöf van de heer”. In “Lichnam kinne veer nog good os waord lichaam herkinne. Dus ’t lief van de Heer. In alle onsjöld sjrprik de Duitse jeug allewieles van “Happy Kadaver”, leuk gevonje mer taalkundig neet korrek.

De kirmes is van oorsjrong ein jaormert gehaje op de wiejingsdaag of eine angere feesdaag van de kirk. ’t Waord kump dan ouch van “kerkmis”. De aaj “moderkirke” op Buitenop waas al aan Sint Krisstoffel gewiejd, feesdaag 24 juli, men zol dan dus de kirmes verwachte. In Remunj waas d’r al ein presessie rondj de jaore van de Sjtichting van de Munsterabdie, 1220, de klein presessie geneump, dit waas ein Maria-presessie.. De abdis van de Munsterabdie zal get meer in de melk te brokkele gehad höbbe es de voog van de Graaf van Gelder dae de perochiekirk beheerde. De Sakrementspresessie, de grote presessie, is jonger en sjtamt oet ongeveer 1250. De klein presessie, de jaormert en de kirmis ware ein soart drie-einheid. Oorsjronkelik waerde dees gehaje op de derde Pinksterdaag. In 1596 waas d’r grote ruzing tösse de biesjop en ’t sjtadsbesjtuur aan de eine kanjt en de Abdis van de Munstewrabdie aan de angere kanjt. Men wol de presessie verplaatse om allerlei zakelikke raeje. In 1599, es ein kompremie, waerde de presessie, mit de kirmes, verplaats nao Drievuldigheidszunjig, ouch noe nog oze kirmeszunjig.

Teks: Guus Rüsing.

Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen