“Het is laat, maar nooit te laat om excuses aan te bieden. Namens het college van burgemeesters
en wethouders en als burgemeester van Roermond wil ik dat vandaag uitspreken” sprak
burgemeester Yolanda Hoogtanders vanmiddag tijdens de presentatie van ‘Balans opmaken: een
bitter noodzaak.’ Dit boek is de weerslag van het onderzoek van Fred Cammaert naar Joods
geroofd onroerend goed in Roermond en het rechtsherstel na de bevrijding in 1945.
Uit ‘Balans opmaken: een bitter noodzaak’ komt een wellicht niet verrassend, maar toch
ontluisterend beeld naar voren. Evenals de meeste gemeenten in ons land voerde ook Roermond alle
anti-Joodse maatregelen zonder een spoor van protest uit. Een enkele ambtenaar of politieman
daargelaten, verleenden alle, bij de vervolging betrokken gemeentelijke diensten medewerking.
Hoofdverantwoordelijke voor de uitvoering en het ongestoord verloop ervan was de pro-Duitse
burgemeester Paul Reijmer. Ook zijn opvolger, NSB-er Jozef Lensing bood als burgemeester volledige
ondersteuning om de Roermondse Joden uit te roeien. Door roof op ongekende schaal verloren alle
Joods-Roermondse bedrijfseigenaren en huisbezitters hun eigendommen.
Na de Holocaust
Het handjevol overlevenden van de Holocaust onderging na de oorlog een veelal kille, harteloze
bejegening. Instanties die in het leven waren geroepen om de rechtspositie van de slachtoffers van
het immense onrecht te herstellen, spanden wat dat betreft de kroon. Ook de gemeente Roermond
bleef in gebreke om overlevenden de hand te reiken. “Het onderzoek toont aan dat we nooit mogen
wegkijken. Het is van grote waarde voor de huidige en toekomstige generaties zodat zij de feiten
leren kennen en het duidelijk wordt waar onverschilligheid, onvermogen of misschien zelfs onwil om
niet op te treden, toe kan leiden”. sprak burgemeester Yolanda Hoogtanders.”
Moreel rechtsherstel
De begeleidingscommissie bij het onderzoek heeft een aantal aanbevelingen gedaan voor moreel
rechtsherstel die het gemeentebestuur met een positief advies voor zal leggen aan de
gemeenteraad. Het gaat daarbij om middelen voor genoegdoening voor de Joodse gemeenschap
Limburg, het wegwerken van achterstallig onderhoud aan de synagoge en het opzetten van
educatieve projecten.
Meer informatie
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de gemeente Roermond en heeft anderhalf jaar in
beslag genomen. Daarvoor heeft onderzoeker Fred Cammaert (freelance-historicus) gebruik gemaakt
van alle oorlogsbronnen van het gemeentearchief Roermond, maar ook het archief van het
Nederlands Beheerinstituut en het archief Bijzondere Rechtspleging in het Nationaal Archief.
Het boek is in een beperkte oplage uitgebracht en verkrijgbaar via [email protected]
