Rijksoverheid: Veelgestelde vragen waterschade Limburg

Werkgevers en ondernemers die zijn getroffen door waterschade in Limburg kunnen gebruik maken van verschillende overheidsmaatregelen. Ook heeft het kabinet de Wet tegemoetkoming schade (Wts) bij rampen ingezet.

Wat is de Wet tegemoetkoming schade bij rampen (Wts)?

De Wts is de Wet tegemoetkoming schade bij rampen. De Wts bestaat sinds 1998. Laatste keer is die ingezet bij de overstroming van de Maas in Limburg in 2011.

Wie kan een beroep doen op de Wts?

Bewoners, bedrijven, overheden, religieuze instellingen, verenigingen en stichtingen.

Wat vergoedt de Wts?

Op dit moment wordt gewerkt aan de totstandkoming van een ministeriële regeling waarin onder andere het schadegebied, de hoogtes van de tegemoetkomingen en de precieze voorwaarden om aanspraak te kunnen maken op een tegemoetkoming worden vastgelegd. Daartoe wordt momenteel onder andere het exacte schadegebied vastgesteld.

In algemene zin geldt dat het gaat om een tegemoetkoming voor de kosten bij materiële schade die niet redelijkerwijs verzekerbaar, verhaalbaar of vermijdbaar is. Een tegemoetkoming wil zeggen dat niet 100% van de schade op grond van deze wet zal worden vergoed.

Voor bouwwerken in het winterbed van de rivier geldt dat deze voor 19 april 1996 zijn gebouwd. Is het bouwwerk van na die tijd, dan is er geen recht op tegemoetkoming in de schade of de kosten voor zover die het gevolg zijn van een overstroming.

Vanaf 19 april 1996 is het beleid gericht meer ruimte voor de rivier, de duurzame bescherming van mens en dier tegen overstromingen en het beperken van materiële schade. Sindsdien is bouwen in het winterbed dan ook enkel mogelijk met een vergunning. Een voorwaarde daarin is dat met het oog op bescherming tegen hoogwater aan een bepaald beschermingsniveau moet worden voldaan om toekomstige schadegevallen te voorkomen. Bouwen op een lager beschermingsniveau dan vereist, is alleen aanvaardbaar indien vooraf duidelijk is hoe schade bij hoogwater geregeld zal worden, met garantie tot een vrijwaring van het verhalen van deze schade in voorkomend geval op het Rijk.

Wanneer wordt het duidelijk wat ik vergoed krijg op basis van de Wts?

Daar kan nu nog geen tijdspad voor worden gegeven. Eerst is inzicht nodig in de omvang van het schadegebied en de mogelijke schade- en kostencategorieën. Het kabinet laat nu een onderzoek doen om inzicht te krijgen in de omvang van de schade en de soorten van schade- en kosten.

Waarom heeft het kabinet/het Rijk dan wel al de Wts toegezegd?

De situatie is dusdanig ernstig dat het kabinet spreekt van een ramp. Het kabinet leeft mee met alle getroffenen, de Limburgers staan niet alleen. Om de getroffenen te ondersteunen heeft het kabinet besloten de Wet tegemoetkoming schade bij rampen (Wts) toe te passen

Ik ben een landbouwer en heb een Brede weersverzekering. Kom ik in aanmerking voor de Wts?

Een schade komt maar één keer in aanmerking voor een schade-uitkering. Indien u door wateroverlast als gevolg van overvloedige neerslag een schade-uitkering voor gewasschade op grond van uw Brede weersverzekeringpolis ontvangt, zult u geen aanvullende tegemoetkoming voor diezelfde schade kunnen ontvangen uit de WTS vanwege het overstromen van uw akker. Mogelijk wel voor andere geleden materiële schades als gevolg van de overstroming. Geadviseerd wordt om al uw schades goed te documenteren zodat u die wanneer het WTS-loket geopend is, duidelijk kunt doorgeven ten behoeve van een correcte afhandeling.

Ik wil mijn huis opruimen. Wat is handig om te doen?

Maak foto’s van de schade. Documenteer zo zorgvuldig mogelijk wat uw schade is. Bent u verzekerd, neem dan eventueel contact op met uw verzekeraar.

Van welke maatregelen van de overheid kunnen werkgevers gebruik maken voor loonsteun?

Werkgevers en ondernemers die zijn getroffen door de overstromingen in Limburg, kunnen gebruik maken van de regeling onwerkbaar weer wanneer daarover in de van toepassing zijnde CAO afspraken zijn gemaakt, of van de NOW wanneer zij aan de voorwaarden voldoen.

De NOW is beschikbaar voor werkgevers die worden geconfronteerd met plotseling omzetverlies door buitengewone omstandigheden die niet tot het normale ondernemersrisico horen en kan dus ook voor deze situatie in Limburg worden benut. Bedrijven die over een periode van 3 maanden ten minste 20% omzetverlies verwachten (ten opzichte van een driemaandsperiode in 2019), kunnen vanaf 26 juli bij het UWV de NOW aanvragen. Het vergoedingspercentage bedraagt 85%, afgezet tegenover het omzetverlies. Voorbeeld: Bij een omzetverlies van 50%, ontvangt de werkgever (85% * 50% =) 42,5% van de loonkosten. Het omzetverlies is hier wel gemaximeerd tot 80%.

De NOW wordt snel na de aanvraag als voorschot uitgekeerd in drie betaaltermijnen. Het door de werkgever geschatte omzetverlies is leidend voor dit voorschot. Vanaf juni 2022 vindt de vaststelling van de definitieve NOW-hoogte plaats. Dit kan leiden tot een nabetaling of een terugvordering, afhankelijk van hoe goed de schatting van het omzetverlies was en of de lonen zijn doorbetaald.

Ook is in sommige sectoren de regeling onwerkbaar weer

beschikbaar. Daarvoor moeten wel afspraken gemaakt zijn in de CAO. Via deze regeling kunnen werkgevers voor hun werknemers een WW-uitkering aanvragen als er sprake is van onwerkbaar weer, zoals een overstroming zoals nu in Limburg. Voor deze werkgevers geldt dat zij elke dag een melding moeten doen aan het UWV van de wateroverlast waardoor de arbeid niet kan worden verricht. Als er geen afspraken zijn gemaakt in de CAO over wateroverlast, kan er ook geen aanspraak gemaakt worden op de regeling onwerkbaar weer. Werkgevers kunnen tot en met maandag 2 augustus aanspraak doen op de regeling.

De hoogte van de uitkering op grond van de regeling onwerkbaar weer bedraagt 75% van het (gemaximeerde) loon. Op grond van onwerkbaar weer vergoedt de regeling lonen tijdens de buitengewone weersomstandigheden. Dit betekent dat werknemers aanspraak kunnen maken op een uitkering over die dagen dat er sprake is geweest van wateroverlast als gevolg waarvan geen arbeid kan worden verricht. Waarbij de eerste twee dagen (wachtdagen) voor rekening zijn van de werkgever zelf. Verwacht een werkgever over een langere periode omzetverlies dan kan de werkgever een beroep doen op NOW.

Let op, als u NOW aanvraagt en ook andere schadecompensatie ontvangt, dan kan dit consequenties hebben bij latere verrekening. Informeer hiernaar bij uw aanvraag.

Kan ik als werkgever gebruik maken van werktijdverkorting?

De NOW regeling is aan het begin van de coronacrisis ontwikkeld als grootschalige vervanger van de regeling voor werktijdverkorting (WTV). De WTV, met daarin ook een controle op ondernemersrisico, zou normaal gesproken van toepassing zijn als werkgevers hun werknemers door crisissituaties buiten het ondernemersrisico ten minste 2 weken ten minste 20% minder kunnen laten werken en zou daarom waarschijnlijk van toepassing zijn op veel bedrijven die getroffen zijn door de situatie zoals we nu zien in Limburg. Maar vanwege de massale vraag om steun na de eerste lockdown is de werktijdverkorting regeling bevroren en is de huidige NOW regeling ingevoerd, waardoor van de WTV regeling nu geen gebruik kan worden gemaakt.

Hoe en waar kan ik als werkgever de NOW aanvragen?

Vanaf maandag 26 juli kunnen werkgevers bij het UWV een aanvraag indienen voor de NOW 4 (= zesde aanvraagperiode NOW), een tegemoetkoming in de loonkosten, en hiervoor een voorschot ontvangen. Hiermee kunnen zij werknemers met een vast en met een flexibel contract doorbetalen. Na afloop moeten werkgevers bij het UWV een vaststelling van het definitieve subsidiebedrag aanvragen .

Kijk hier voor meer informatie over de aanvraag voor de NOW .

Hoe en waar kan ik als werkgever beroep doen op de regeling onwerkbaar weer?

De werkgever moet het UWV doorgeven dat de werkzaamheden stilliggen door onwerkbaar weer. Deze melding gebeurt in beginsel op de eerste werkdag waarop de werknemers niet kunnen werken. De melding kan via het werkgeversportaal wordenb gedaan.

Vervolgens moeten werkgevers de uitkering bij het UWV voor de werknemers aanvragen. De werkgever kan deze aanvraag voor de werknemers indienen. Het formulier dient wel door de werknemers te worden ondertekend.

Kijk hier voor meer informatie over de regeling onwerkbaar weer.

Kan ik als werkgever ook aanspraak maken op de NOW of de Regeling onwerkbaar weer als ik tegelijkertijd een bijdrage ontvang van mijn verzekering, het WTS of vanuit giro 777?

Ja, dat kan. Hierbij moet er wel rekening mee worden gehouden dat een gift of tegemoetkoming vanuit Giro777 en/of de Wet tegemoetkoming schade bij rampen mee zou kunnen tellen als omzet voor de NOW en dus van invloed kan zijn op de uiteindelijk definitieve hoogte van de NOW. Om te bepalen of iets wel of niet als omzet meetelt voor de NOW, wordt aangesloten bij het jaarrekeningenrecht waarbij wordt gekeken hoe deze middelen worden ingezet: Wanneer deze worden ingezet ter vergoeding van materiele schade dan gelden deze niet als omzet voor de NOW. Te denken valt hierbij aan het herstellen en schoonmaken van een bedrijfsruimte, het vervangen van een vloer, meubilair of apparatuur of het leegpompen van een kelder.

Wanneer een gift of tegemoetkoming wordt aangewend ter compensatie van de reguliere bedrijfsactiviteiten en dus ter compensatie van omzetderving zal het wél als omzet voor de NOW meetellen. Ook regelingen waarin (een gedeelte van) de loonkosten worden gecompenseerd zullen meetellen als omzet voor de NOW.

Wanneer u twijfelt of iets wel of niet als omzet meetelt, kan dit worden voorgelegd aan uw boekhouder of accountant.

Kan de Tozo worden ingezet om gedupeerde zelfstandigen in Limburg te ondersteunen?

• Indien nodig kunnen gemeenten mensen ondersteunen die plotseling zonder inkomen zitten en/of die te maken krijgen met bijzondere en noodzakelijke kosten.
• Hiervoor biedt de reguliere Participatiewet algemene of bijzondere bijstand.
• In de Tozo is de bepaling opgenomen dat het inkomensverlies het gevolg moet zijn van de coronacrisis. Zonder een wijziging van AMvB kan de Tozo dus niet zomaar worden ingezet om gedupeerde zelfstandigen in Limburg te ondersteunen. Zoals gezegd biedt de Participatiewet die mogelijkheid wel.
• Neem voor meer informatie contact op met uw gemeente

Welke ondersteuning kan de Participatiewet bieden aan gedupeerden in Limburg?

• De Participatiewet biedt de mogelijkheid om algemene en/of bijzondere bijstand te verstrekken. Het is bevoegdheid en verantwoordelijkheid van gemeenten om per individuele situatie te beoordelen of daar recht op is.
• Zo kunnen gemeenten indien nodig mensen ondersteunen die plotseling zonder inkomen zitten. Bij zeer dringende redenen, in geval van een acute noodsituatie, kan met een minimale toets algemene bijstand worden verstrekt voor levensonderhoud.
• Daarnaast kan de gemeente afhankelijk van de individuele bijzondere omstandigheden bijzondere bijstand verlenen voor noodzakelijke kosten die iemand zelf niet kan voldoen.
• In welke vorm de bijstand wordt verleend (algemene bijstand, bijzondere bijstand of geldlening) is ter beoordeling van de gemeente.

Is de TONK beschikbaar voor gedupeerden in Limburg?

• De TONK betreft bijzondere bijstand.
• Gemeenten kunnen ook in dit geval bijzondere bijstand verstrekken voor noodzakelijke kosten die iemand niet zelf kan voldoen.

Ondervindt de kinderopvang problemen naar aanleiding van de watersnoodramp?

Tot nu toe zijn er bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, toezichtpartijen en brancheorganisaties in totaal 6 meldingen ontvangen van gastouders waarvan het huis waar zij opvang verlenen tijdelijk niet kan worden gebruikt. In de meeste gevallen lijken zij op korte termijn (enkele dagen tot 1 à 2 weken) terug te kunnen naar huis en de opvang te kunnen voortzetten. Als het naar verwachting langer zal duren is het verzoek aan het gastouderbureau om vervangende opvang te zoeken bij een andere (in het Landelijk Register Kinderopvang geregistreerde) voorziening. De kinderopvangtoeslag kan in die situatie gewoon doorlopen.

Het is belangrijk dat opvang en facturering op dezelfde wijze blijven plaatsvinden. En dat ouders hun gegevens voor de kinderopvangtoeslag bij Toeslagen over hun gebruik actueel te houden, bijvoorbeeld als het aantal uren of inkomen verandert. Dit om eventuele terugvorderingen of nabetalingen achteraf te voorkomen. Mocht opvang bij een andere geregistreerde voorziening niet mogelijk blijken, kan het gastouderbureau contact opnemen met de gemeente en SZW om na te denken over een passende oplossing, met als doel continuïteit en veiligheid van de opvang voor kinderen.

Wat is de regeling Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL)?

De TVL ondersteunt ondernemers die door coronabeperkingen omzet verliezen en hierdoor in de problemen komen met het betalen van hun vaste bedrijfslasten. Denk daarbij aan huur, afschrijvingen, verzekeringen en abonnementen. Ondernemers die getroffen zijn door de overstromingen kunnen als zij aan de voorwaarden voldoen, net als andere ondernemers met minimaal 30% omzetverlies door het coronavirus, TVL steun aanvragen. Naar verwachting gaat het loket voor het derde kwartaal eind augustus open.

Wanneer kom je in aanmerking voor de TVL?

• De TVL-subsidie is voor alle ondernemingen die door coronabeperkingen meer dan 30% van hun omzet verliezen en steun nodig hebben met het betalen van hun vaste bedrijfslasten;
• Om in aanmerking te komen voor TVL Q3 2021 moet een onderneming:
  
  
  • 30% of meer omzetverlies hebben in het derde kwartaal van 2021 (juli – augustus – september) in vergelijking met dezelfde periode in 2019 of in 2020. Ondernemingen kunnen bij TVL Q3 kiezen uit twee referentieperiodes: Q3 2019 of Q3 2020.
  • Het aandeel vaste lasten van een onderneming moet minimaal €1.500 euro per kwartaal zijn. Dat wordt berekend met de kwartaalomzet uit de gekozen referentieperiode (Q3 2019 of Q3 2020) en het percentage vaste lasten dat bij de SBI-code hoort.
  • Gevestigd zijn in Nederland. Bij een bedrijf aan huis moet de bedrijfsruimte een eigen opgang hebben.
  • Voor 30 juni 2020 zijn ingeschreven in het Handelsregister van de KVK.

• Ga voor meer informatie over de TVL naar: TVL juli 2021 – september 2021 (Q3) (Rijksoverheid.nl) en Tegemoetkoming Vaste Lasten Q3 (site RVO)

Wanneer kan ik TVL aanvragen voor het derde kwartaal?

TVL Q3 2021 gaat naar verwachting eind augustus open.

Ik kom niet in aanmerking voor de TVL, kan ik vanwege de overstromingen in Limburg alsnog een tegemoetkoming voor mijn vaste lasten krijgen?

Nee het is helaas niet mogelijk om TVL-subsidie toe te kennen aan ondernemers die niet aan de subsidievoorwaarden van de TVL voldoen.