Jan Ales Jorna waerde op 20 julie 1854 gebaore in Wytgaard / Leeuwarderadeel es zoon van Abe Floris Jorna en Baukje Jans Houben. In desember 1888 kwaam hae, via Besel, nao Remunj wo hae in de leer ging bie Pierre Cuypers. Dao nao begos hae veur eige kop es arsjetek. Hae woonde eers in de Sjoemaekerssjtraot en dao nao op de Nuje Boelvaar. In 1921 ging hae truuk nao Frieslandj, wo hae op 21 september 1927 sjtorf in Idaarderadeel, ongetrouwd.
De naam Munsterssjtraot sjprik veur zich, ’t waas de toegangswaeg vanoet de sjtad nao de abdiekirk en de inganksdeur veur burgers aan de noordziej, rech taegeneuver dees sjtraot. De naam kump al veur in de jaore 1379, 1398, 1428 en 1440.
Naeve de nuujboe en oetbreijing van ’t pensjonaat van Sint Ursela in de Voogdiesjtraot, waat noe aafgebraoke is, waas ’t boewe van ein nuuj klooster veur de paters Kammillijane op de Aje Boelvaar waal ziene grootste opdrach in Remunj. Det letste waas inklusief kepel, operasiekamer, instrumentekamer, badkamers, krankekamers en krankezaal en neet te vergaete eine haof veur de Paters veur te wanjele. Ein eeuwige sjanj det det ganse kompleks, mit ’t greun, is opgeofferd aan de “moderne” tied.
In de Maas & Roerbode van 22 fibberwarie 1890 sjteit de advertensie veur de aanbesjtaejing en op 28 maert waerd de boewvergunning aangevraog veur ’t Klein Kelezje. Legere sjool veur kattelieke jonges es veurbereijing op ’t “Groot”, Biessjoppelik, Kelezje. Dit waas ouch zonne grote opdrach.
In ziene neo-renaissance sjtiel maak ’t geboe indrök. Det waas ouch de bedoeling: De sjool sjting veur de erns van ’t laeve. Veer zeen onger aan de frontgevel ein zjwaor plint van netuursjtein à la rustique. “t Middelste deil van de gevel lik get truuk wodoor de veuroet sjpringende inganksport van de sjool ein ekstra aksent krieg. Hie geis-se eine angere waereld binne.
De port haet ein riek gedekoreerde omliesting mit eine gevelsjtein “Klein College”. Baove de deur, in de tweede boelaog, eine sokkel mit baldekien en ’t sjteine beeld van eine Ingel. Dae hilt de sjteine taofels van Moses in de henj en wies nao ’t veerde gebod: Eert eur vader en eur moder.
De twee flankdeile waere gemarkeerd door eine forse trapgevel. De gevel haet sjpeklaoge en waterlieste tösse de boewlaoge. In de vulsjtökker van de vinsters zeen veer sgraffiti (*), mit aafbeeldinge van beester, plantje, fruit en zo wiejer, wo ouch “anno 1890” te laeze väölt. Onger de daakrandj zeen konsoles aangebrach. De moerankers zeen van sjmeediezer. ’t Middedeil haet twee daakkepelle mit ein geraffineerde euverkapping mit eine pijon op de nok.
On de port is de plint van sement en is rechs eine sjtein aangebrach mit de teks: “Onder de bescherming van den H. Jozef. F. Boermans 14 april 1890”. Franciscus Boermans (Vinlo 1815 – Remunj 1900) waas Biessjop van ’t Biesdom Remunj. Hie naeve loog de toenmalige ingank nao de deensweuning van de Baovemeister, oftewaal ’t Hoof der Sjool.
De omboew nao zeven appartemente door arsjetek Maarten Engelman in 1990 / 91 moog zeer gesjlaag waere geneump. Eine omboe mit respek veur de historie van ’t pandj en de beeldbepaolendheid van de veurkantj in ’t sjtraotbeeld. De toevoeginge aan de binnekantj sjteure zo neet. Me kint hie aaflaeze wie ein geboe oet de 19de eeuw richting 21ste eeuw waerd hergebroek. Hulde! Waas det ouch mer mit de twee anger geneumde grote projekte van oze Jan Jorna gebeurd.
(*) Sgraffiti: Dan waerd in de verse kalkmortel ein kontoerteikening gemaak, die dan waerd ingekleurd wie bie ein fresko. Weinig toegepas in Remunj..Jan Jorna leep hie veuroet op de Jugendsjtiel. ..
Teks: Guus Rüsing.
Foto’s: Arend Masius.
