Is ’t uch ouch waal ins opgevalle det veer ’t in ’t Remunjs höbbe euver “moederdaag” en neet “moderdaag” zekke? Wie zol det kinne komme?
Moederdaag viere veer op de tweede zunjig van mei. Döks waerd gezag det deze daag is oetgevonje door de winkeleers. Mer in ’t aje, klassieke, Griekelandj waerde al Rhea, de oer-moder van de gode, vereert. De Romeine vierde op de eerste daag van maart fees: De daag van Juno, de vrouw van de hoogste god Jupiter. Zie sjting ouch vrouwe bie bie de bevalling, dus bie ’t moder waere. De Kristelikke kirke verere al eeuwe Maria es moder van Jesus. De Koran kint ouch Myriam (مريم) es moder van Isa.
In Amerika kwaam de moederdaag tradisie rondj 1870 op. Det kwaam omdet ein zekere Julia Ward How begos mit zich sjterk te make veur eine daag dae in ’t teike sjtong van passifisme en ontwaopening door vrouwluuj.
Pas in 1907 waerde deze daag popelaer wie Anne Marie Jarvis häör eige moder begos te ere omdet die in de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865) had zörg gedrage veur medesine veur moders. De Amerikaanse president Woodrow Wilson bepaolde dao op in 1914 det de tweede zunjig in mei “Mother’s day” zol zeen.
Dees tradisie waerde in Nederlandj rondj 1925 euver genaome.
Ouch waerd bewaerd det moederdaag ein oetvinjing van Hitler-Duitsland is. Det is neet waor. Al in 1922 nome de Duitsers ouch de Amerikaanse tradisie euver. De Orgenesasie van Blomewinkels begos, mit abseluut neet poletieke reklaam, door plakkate mit “Ehret die Mutter” in de etelaasj te zitte.
Waal is ’t zo det onger ’t nasjionaalsosjelisme de moederdaag aan de idee van ’t Germaans Herrenras waerde verbonje. Zo waerde moders mit väöl kienjer gezeen es heldinne van ’t Volk omdet zie veur Arise “Nachwuchs” gezorg hadde. Ze ginge zelfs zo wied det in 1938 ’t “Ehrenkreuz der Deutschen Mutter” ingeveurd waerde. Laote veer dit veur vandaag mer allemaol flot vergaete.
Ich begos mit de vraog worom veer in ’t Remunjs “moederdaag” zekke. Det had ouch moderdaag of veur mien paart mammadaag kinne zeen. Det zal waal te make höbbe det ’t eigelik ein vrie nuuj, boetelendjse, tradisie is.
Vandaag ein hert veur alle beteuver- euver- groot- pleeg- sjteef en geweun moders en alle vrouwluuj die de erenaam “moder” van emes dae häör leef haet, gekrege höbbe.
Foto en teks: Guus Rüsing.
